اثرات کیفیت بذر و کمبود آب بر عملکرد عدس (lens culinaris medik)

چکیده اثر کیفیت بذر روی عملکرد مزرعه ای عدس تحت تیمار های مختلف آبیاری در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز مورد تحقیق قرار گرفت. یک نمونه بذری از عدس به عنوان شاهد یا توده بذری با کیفیت بالا (1v با 99% قوه زیست) نگهداری گردید و دو نمونه دیگر با محتوای رطوبت 15 درصد به مدت های 18 و 22 روز در دمای 40 درجه سانتی گراد به صورت مصنوعی فرسوده شدند(به ترتیب 2v با 90% و3vبا 80% قوه زیست). بدین ترتیب سه توده بذری با درجات فرسودگی و کیفیت متفاوت فراهم گردید. آزمون های آزمایشگاهی برای تعیین هدایت الکتریکی مواد نشتی و درصد جوانه زنی بذرها به صورت طرح کاملا تصادفی انجام گرفت.اما، آزمایش مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آبیاری (1i، 2i، 3i، 4i : به ترتیب آبیاری بعد از 70، 100، 130 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a) و توده های بذری (1v، 2v و 3v) به ترتیب در کرت های اصلی و فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش فرسودگی بذر هدایت الکتریکی مواد نشتی از بذر افزایش و درصد جوانه زنی و درصد سبز شدن کاهش می یابند. روز تا گلدهی،ارتفاع بوته و تعداد شاخه فرعی با کاهش تأمین آب، کاهش یافتند. گیاهان حاصل از توده بذری قوی (1v) بلندتر از توده های بذری با کیفیت پایین بودند، اما گیاهان حاصل از توده بذری ضعیف (3v) به علت تراکم پایین، تعداد شاخه فرعی بیشتری داشتند. گیاهان حاصل از توده بذری با کیفیت بالا بیشترین دانه در واحد سطح را تولید کردند.بنابراین نتیجه گیری شده است که کاشت بذرهای با کیفیت بالا می تواند عملکرد مزرعه ای عدس را از طریق بهبود استقرار گیاهچه افزایش دهد.